Wzrok to jeden z najważniejszych narządów. Pozwala nam funkcjonować w społeczeństwie bez wsparcia osób trzecich. Problem pojawia się, gdy oczy nie pracują tak, jak powinny. Może się to zdarzyć np. wskutek cukrzycy – jednej z najpopularniejszych chorób cywilizacyjnych. Towarzyszy jej m.in. właśnie choroba oczu DME, czyli cukrzycowy obrzęk plamki. Dowiedz się, czym jest i jak mu przeciwdziałać.
Choroba oczu DME – czym jest?
Cukrzycowy obrzęk plamki to jedno z powikłań, które są efektem retinopatii cukrzycowej. Najczęściej występuje u osób zmagających się z chorobą cywilizacyjną przez długi czas. Według danych występuje u 14% chorych. U prawie 30% DME prowadzi do znacznego pogorszenia wzroku w ciągu 3 lat.
Cukrzycowy obrzęk plamki powstaje wskutek niedotlenienia komórek. W odpowiedzi na nie w organizmie zachodzi intensywna produkcja czynnika VEGF, który przyczynia się do wzrostu przepuszczalności naczyń krwionośnych, przez co zaczynają one przeciekać. W rezultacie krew, lipidy, płyn surowiczy i inne substancje zaczynają się gromadzić w centralnej części siatkówki. Prowadzi to do obrzęku plamki żółtej, co z kolei zaburza jej pracę i wpływa na pogorszenie widzenia. Może także dojść do obumarcia komórek siatkówki – wówczas zmiany stają się nieuleczalne. Jaka jest przyczyna tych zmian? Odpowiada za nie przede wszystkim podwyższony poziom glukozy, który towarzyszy cukrzycy.
Choroba oczu DME – jakie są jej objawy?
W przypadku cukrzycowego obrzęku plamki bardzo ważne jest, aby podjąć stosowne działania, zanim dojdzie do obumarcia komórek. Samo założenie okularów korekcyjnych może nie wystarczyć. Dlatego warto znać objawy. Choroba oczu DME skutkuje wystąpieniem:
- zamglonego, rozmazanego obrazu,
- spadkiem ostrości wzroku podczas patrzenia na wprost,
- niewyraźnymi zarysami przedmiotów,
- łamaniem się linii prostych, tzw. falowaniem obrazu,
- pojawieniem się czarnej plamki przed okiem, która jest cały czas widoczna – ten objaw występuje w późnej fazie DME.
Warto pamiętać, że symptomy cukrzycowego obrzęku plamki mogą dotyczyć jednego oka, nie dwóch naraz. Może to sprawić, że nie zauważymy zmian zbyt wcześnie.
Na skutek DME można mieć problemy z oglądaniem telewizji, rozpoznawaniem twarzy ludzi, prowadzeniem pojazdów, czytaniem czy pisaniem, a nawet dawkowaniem leków. Osoby cierpiące na problemy ze wzrokiem mogą także wymagać stałej pomocy drugiej osoby.
Cukrzycowy obrzęk plamki – program leczenia
Cukrzycowy obrzęk plamki nie tylko można, ale wręcz warto leczyć. Istnieje duża szansa, że nastąpi stabilizacja bądź znaczna poprawa widzenia, co może bardzo poprawić komfort życia. Jednak najpierw należy odbyć wizytę u okulisty.
Specjalista może:
- przeprowadzić badanie wzroku i ocenić, jak duży jest obrzęk i do jakiej grupy można go zaklasyfikować,
- zlecić badania przedmiotowe – np. ocenę odcinka przedniego w lampie szczelinowej, gonioskopię, pomiar ciśnienia śródgałkowego, ostrość wzroku, OCT i angiografię fluoresceinową,
- zlecić wykonanie badania ciśnienia tętniczego i poziomu lipidów.
Dopiero na podstawie zebranych informacji okulista podejmuje decyzję odnośnie metody leczenia.
Do walki z DME obecnie stosuje się laseroterapię, witrektomię, kortykosteroidoterapię miejscową oraz iniekcję preparatów anty-VEGF. Warto pamiętać, że czasami jedna technika może nie wystarczyć, aby pożegnać problem z obrzękiem plamki żółtej. Ze względu na to, że mechanizm DME jest dość złożony, konieczne może się okazać wdrożenie kilku metod leczenia. Niemniej ostateczna decyzja zależy od lekarza.
Choroba oczu DME – jak jej zapobiegać?
Cierpisz na cukrzycę i chcesz uniknąć problemów ze wzrokiem? Pamiętaj, że do rozwoju DME mogą przyczyniać się także inne czynniki – np. zaburzenia gospodarki tłuszczowej, nieuregulowane nadciśnienie tętnicze, niewydolność nerek, a nawet ciąża. Dlatego warto:
- regularnie wykonywać badania profilaktyczne krwi w celu wykrycia wszelkich nieprawidłowości, a w przypadku ich wystąpienia leczyć je;
- co 12 miesięcy odbywać wizytę u okulisty (lub częściej, jeśli wystąpią zmiany na dnie oka, nie ustabilizowano cukrzycy i nadciśnienia tętniczego, pojawi się proteinuria bądź retinopatia przedproliferacyjna jest zaawansowana). Konsultacja jest niezbędna także po operacji witrektomii, w ciąży i po zabiegu laserowym siatkówki;
- stale kontrolować poziom glukozy we krwi i lipidów w surowicy,
- regularnie ćwiczyć i stosować odpowiednio zbilansowaną dietę.
Cukrzyca może mieć wiele poważnych konsekwencji – w tym nawet pogorszenie się wzroku. Jednak im szybciej zaczniesz przeciwdziałać jej skutkom, tym większe będą Twoje szanse na zachowanie pełnego pola widzenia. Pamiętaj zatem, aby nie bagatelizować żadnych sygnałów pogarszającego się wzroku.
